Życie bez mięsa

Imprezy w tym tygodniu

Wiele osób nie może wyobrazić sobie niedzielnego obiadu bez kotleta schabowego, rosołu czy kurzego udka. Wegetarianie natomiast podejmują mocne postanowienie, by nie jeść mięsa. Decydują się na ten ruch ze względów etycznych, religijnych lub po prostu zdrowotnych. Wegetarianizm rozwijał się na Półwyspie Indyjskim już dwa tysiące lat przed naszą erą i miał podłoże czysto religijne, w Europie po raz pierwszy pojawił się w VI wieku przed Chrystusem na terenie dzisiejszych Włoch.

Co to jest wegetarianizm?
Wegetarianizm oznacza odżywianie się wyłącznie pokarmami roślinnymi i nabiałowymi (w tym również jajami). Zaprzestanie jedzenia mięsa jest dopiero pierwszym krokiem wiodącym do rozstrzygnięcia różnorodnych problemów, nie tylko zdrowotnych i żywieniowych, ale również moralnych, ekonomicznych i filozoficznych. Wegetarianie uważają hodowanie zwierząt na rzeź za okrutne i nieludzkie, walkę z tym i promowanie diety bezmięsnej traktują jako swój moralny obowiązek. Jako ruch społeczny wegetarianizm rozwija się obecnie w bardzo wielu krajach. U części młodych ludzi jest to także swego rodzaju moda, nowy styl życia, sposób na podkreślenie swojej indywidualności. W ostatnich latach wegetarianizm stał się też osobną gałęzią przemysłu żywieniowego, w wielu sklepach możemy spotkać jedzenie produkowane specjalnie dla osób nie jedzących mięsa, a w większych polskich miastach są otwierane specjalne restauracje, w których nie podaje się produktów pochodzenia zwierzęcego.

Czy to może zaszkodzić?
Jeśli będziemy dobrze konstruować naszą wegetariańską dietę, to na pewno nam ona nie zaszkodzi. Podstawowym zarzutem przeciwników bezmięsnej diety jest fakt, że rezygnując z mięsa porzucamy bardzo bogate źródło białka. Białko to jednak nie jest w niczym gorsze niż to pochodzące z jajek, soi, mleka czy soczewicy. Możemy korzystać z tych zamienników pod warunkiem, że nie będziemy jedli ciągle tego samego produktu. Soja może zaszkodzić tylko w wypadku jeśli będziemy ją jeść codziennie w znacznych ilościach. Dietetycy zwracają uwagę, by przede wszystkim pamiętać o urozmaicaniu swoich posiłków. Tylko w ten sposób zadbamy o odpowiednią ilość wszystkich potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania całego naszego organizmu składników. W miesięcznym menu wegetarianina powinno się znaleźć około 60 różnych produktów. Komponując swoją dietę zawsze musimy dostosować ją do naszego wieku, trybu życia, metabolizmu, płci, a nawet miejsca zamieszkania. Jeśli chcemy przejść na wegetarianizm koniecznie powinniśmy jak najwięcej się dowiedzieć o zasadach przestrzegania tej diety. Dietetycy zdecydowanie jednak ostrzegają przed skrajnymi odmianami wegetarianizmu takimi jak witarianizm (spożywanie wyłącznie warzyw i owoców), frutarianizm (oprócz produktów pochodzenia zwierzęcego frutarianie nie jedzą żadnych owoców i warzyw, które musieliby zerwać, muszą one spaść z drzewa same). W tych dietach bardzo trudno o różnorodność i o taki dobór żywności, który zapewni organizmowi niezbędne witaminy.

Co w takim razie jeść?
Każdy niezbędny składnik spożywczy znajdujący się w mięsie wegetarianie zastępują innymi produktami.
- Białko znajduje się w produktach sojowych, soczewicy, kaszy, makaronie, pieczywie (najlepiej razowym), orzechach i nasionach.
- Żelazo możemy zjeść między innymi w zielonych warzywach liściastych, soczewicy, chlebie pełnoziarnistym, nasionach dyni, orzechach i suszonych owocach.
- Bogatym źródłem witamin są przede wszystkim świeże owoce i warzywa.
- Cynk możemy czerpać z soczewicy, dyni, chleba pełnoziarnistego, brązowego ryżu, ziaren sezamu i pieczarek.
- Niezmiernie potrzebna witamina B12 znajduje się w produktach mlecznych, jajach, wzbogaconej w tę witaminę żywności i farmakologicznych suplementach diety.
- Witamina D znajduje się natomiast w produktach mlecznych, zbożach i margarynach roślinnych.
- Bogatymi źródłami wapnia jest mleko, szpinak, brokuły, rośliny strączkowe, migdały i pomidory.

Komu soi?
Dla wielu wegetarianów soja jest jednym z podstawowych produktów spożywczych. Swoją pozycję zawdzięcza ona temu, że można z niej zrobić wszystko: kotlet, gulasz, pastę do smarowania chleba, pasztet, ser, a nawet deser. Jak już to było napisane w poprzedniej części artykułu, soję można swobodnie jeść pod warunkiem, że będziemy ją przeplatać z posiłkami przyrządzonymi z innych produktów. Największy problem z tą rośliną polega na tym, że gotowanie jej ziaren zajmuje dużo czasu, a do tego przyrządzone z nich potrawy bywają mdłe. Dobrym rozwiązaniem jest kupowanie sojowych półproduktów, przyrządzenie z nich smacznych potraw jest naprawdę bardzo łatwe. Granulatem sojowym możemy zastąpić mielone mięso do kotletów, klopsów i pasztetów lub możemy go też użyć zamiast farszu mięsnego. Kostka sojowa natomiast zastępuje kawałki mięsa, jest doskonała na gulasze, do bigosu i zup. W sklepach ze zdrową żywnością możemy także kupić gotowe kotlety i filety, które zastąpią mięso na dania obiadowe.

Ważne zasady
Przy tworzeniu swojej wegetariańskiej diety należy pamiętać o kilku zasadach.
- Nie należy przesadzać z jedzeniem soi. Najlepiej stosować ją na przemian z jajkami i innymi roślinami strączkowymi.
- Należy zadbać, by w diecie znalazły się przynajmniej 4 jajka w ciągu tygodnia.
- Należy pamiętać, by przegryzać często orzechy i ziarna słonecznika, dyni lub sezamu.
- Warto zaopatrywać się w produkty z upraw ekologicznych w sklepach ze zdrową żywnością.
- Każdego dnia powinniśmy wypijać 2-3 litrów płynów dziennie.

Piotr Tkaczyk

Fotografia Nr 1 www.archiwum.wiz.pl

Fotografia Nr 2 www.mg.nokaut.pl